Aslında oynar milli bir konili kırıcı olmasına rağmen, bazı yapı özellikleri ve kırma işlemlerinde kademe olarak belirli ve önemli bir yer işgal etmesi nedeniyle bu kırıcıdan bahsetmek gereği doğmuştur. “Standart” ve “ short heat” diye iki çeşidi vardır.
Symons konili kırıcısını, diğer oynar milli kırıcılardan ayıran yapı özellikleri şunlardır
-Kırma zonunun üst kısmını teşkil eden üst koninin çıkış çapı, girişinden daha büyüktür. Buraya kadar açıklanan konili kırıcılar da ise bu durum tersine olup, giriş çapı, çıkıştan daha büyüktür.
-Üst koni yayvandır. Yani yüksekliği alt çapının yaklaşık olarak 1/3’ü kadardır.
-Kırma zonunun alt kısmını oluşturan göbek konisi de üst koni gibi yayvandır.
-Göbeğin salgı genliği, diğer konilere oranla daha büyüktür. Genellikle diğer konili kırıcılarda, salgı genliğinin boğaz açıklığına oranı en çok 1:1 olabildiği halde, bu kırıcıda 5:1 ila 9:1 olabilmektedir. Böylelikle, daha büyük bir salgı ile çalışabilmektedir.
-Ağız açıklığına oranla, ince kırma zonu daha büyüktür. Büyük salgı genliği nedeniyle boğaz kısmı oldukça geniş açılarak, parçaların daha serbest düşmesini sağlar. Kırmayı doğuran sıkıştırma hareketinden sonra, göbek geri çekilirken, sanki parçalar altından aşağı doğru kayar gibi bir hareket yaptığından, parçalar daha kolay düşerler. Bunun sonucu çabuk boşalma sağlanır. Göbeğin süratli hareket etmesi nedeniyle, ince kırma zonunda parçaların en az iki defa sıkışmaları mümkün olmaktadır.
Symons konili kırıcısının ana yapı unsurları;
-Alt gövde
-Dişli bilezik
-Üst gövde ve besleme olukları
-Göbek ve ana mil
-Mal tevzi (dağıtım) tablası
-Konkav ve göbek astarı
-Eksantrik kovan ve konik dişli
-Gergi yayları
-Kaldırma ve ayar düzeneği
-Tahrik düzeneği
-Yağlama düzeneği olarak sayılabilir.
Alt Gövde: Bir koruyucu ve taşıyıcı görevi yapar. Kırıcı, alt flanştaki deliklerinden geçen cıvatalar yardımıyla temele tutturulur. Silindir şeklinde kıvrılmış yeterli kalınlıktaki saclardan, dökümden veya dökme çelikten imal edilen alt gövdenin üst kenarı, dışa doğru flanşlıdır. Kırma zonundan geçen malzeme, çıkış ağzı çevresince alt gövde içerisine dökülür. Alt gövde, orta yerinde ve göbek milinin geçtiği eksantrik kovan ve konik dişliyi taşıyan bir uzantıya ve buna bağlı yatay tahrik mili ve dişlisini alacak yapıya sahiptir.
Dişli Bilezik: Bilezik flanşı ile gövde flanşına oturur ve iç yüzeyindeki dişler aracılığıyla üst gövde parçası, dış silindirik yüzeyindeki dişlere vidalanır. Alt gövde çevresince sıralanmış gergi cıvataları ve yayları, bileziğin ve dolayısıyla ona vidalanmış üst gövdenin, kırma zonunda doğacak aşırı dirençlerden dolayı yukarı doğru esnemesini sağlar. Üst gövde ile göbek arasına kırılamayacak kadar sert bir malzeme (demir parçası vb.) girmesi halinde, kırıcının zarar görmesi bu şekilde önlenmiş olur. Aşırı yükleme durumlarında da bu esnekliğin yararı olur.
Üst Gövde ve Besleme Olukları: İç yüzeyi kavisli bir konik yüzeyden meydana gelen bu gövde parçasının, dış yüzeyi silindiriktir. Bu silindir üzerindeki dişlerden bileziğe vidalanır. Üst gövde, aynı zamanda, gövde ile birlikte hareket eden mal giriş oluklarını da taşır. Kavisli konik iç yüzey, tek bir parça halinde yapılmış ve bu yüzeye iyice oturan üst astarı (konkav) taşır. Böylece, kırmadan doğacak aşınmalardan gövde korunmuş olur. Konik iç yüzeyin üst giriş çapı, alt çıkış çapına oranla daha küçüktür ve yaklaşık olarak 1/3’ü kadardır. Bu, kırıcının en belli başlı yapı özelliklerinden birisidir. Ayrıca, çapa oranla gövde yüksekliği de küçüktür. Böylece üst koni yayvan görünüşlüdür.
Göbek ve Ana Mil: Ana milin alta uzanan kısmı konik bir yapıda olup, oldukça uzundur. Bu kısım, eksantrik kovandaki konik yuvasına girer. Bunun üzerinde küresel bir yatak yüzeyi bulunan bir parça vardır. Göbek konisi, alt tabanındaki küresel şekliyle bu yatağa oturur. Milin ortasındaki en geniş çaplı kısma geçen göbek konisi, dış yüzeyinde, şekline tam olarak uyan ve tek parça halinde yapılmış konik göbek astarını taşır. Koninin tabanında, hareketli ve dolayısıyla yağ devri içinde bulunan kısımlara ince parça ve toz girmesini engelleyen bir düzenek vardır. Milin üst uzantısına mal tevzi (dağıtım) tablasını taşıyan parça oturtulmuştur. Göbeğin salgı hareketi ile üst uçtaki tevzi tablası da bir salgı hareketi yaptığından, üstüne dökülen malzemeyi, dağıtarak kırma zonuna verir.
Konkav ve Göbek Astarı: Üst gövdenin iç konik yüzeyine tam olarak oturacak şekilde tek bir parçadan yapılan üst astar (konkav), astarın dış yüzeyindeki çıkıntılardan üst gövde parçasına asılı durumdadır. Bazı tiplerde, astarın iri kırma zonuna gelen üst bölümü, halka şeklinde dişlendirilmiştir. Göbek astarı, göbek konisi üzerine tam olarak oturacak şekilde tek bir parçadan yapılmış konik bir astar olup, mile vidalana uygun şekilli bir somun ile üst ucunda sıkılarak göbek konisine doğru bastırılır. Alt ve üst gövdenin malzeme ile temas eden kısımlarını ve besleme oluklarını aşınmaya karşı korumak için uygun şekilde astarlar konulmuştur.
Eksantrik Kovan ve Konik Dişli: Bu kırıcıda, eksantrik kovan ve konik dişli yapısı diğerlerinden farklıdır.
-Konik dişli eksantrik kovanın üst ucuna (diğerlerinde alt ucuna ) bağlıdır.
-Göbek milinin ana uzantısı konik olduğundan, kovandaki yuvası da buna göre konik yapışmıştır.
-Kovan, alt ucunda dayama yataklar üzerine oturmaktadır.
-Göbeğin bütün yükü alt gövdeyle irtibatlı küresel yatak tarafından taşınır ve salgı sırasında bu yatak üzerinde oynar.
Gergi Yayları: Aşırı bir yük binmesi halinde (kırma zonuna kırılamayacak sertlikte bir parça girmesi ve aşırı yükleme gibi) kırıcını zarar görmesini önlemek amacıyla üst gövdeye esneklik veren yayların bulunuşu, bu kırıcının diğer bir özelliğidir. Gövdenin çevresi boyunca ve eşit aralıklarla yerleştirilmiş çok sayıda yay ve çubuklar bu esnekliği sağlamaya yarar. Normal çalışma süresince germeye çalışan bu yaylar,, dişli bileziği ve buna vidalanmış üst gövde parçasını, alt gövde üst flanşına baskılı durumda tutarlar. Kırma zonunda aşırı bir yük halinde, göbek hareketiyle üst gövde yukarı doğru zorlanacağından, buna bağlı dişli bilezik de yukarı doğru zorlanmış olur. Gergi çubukları ve yayların verdiği esneklikle koniler arası yeteri kadar açılır. Yük normale döndüğünde, gergi yaylarından dolayı koniler eski halini alır.
Kaldırma ve Ayar Düzeneği: Dişli bileziğin çevresi üzerine yerleştirilen bir cırcır düzeneğinin, düşey eksen etrafında çalışan silindir gövdesine sarılan bir halatın diğer ucu, üst gövdede uygun bir yere bağlanır. Cırcır kolunu uygun yönde hareket ettirmekle, silindire sarılan halat, üst gövde parçasını, halat ucunun çekiş yönüne göre dişli bileziğe sıkar veya gevşetir. Bir yönde çekişle sıkılan üst gövde, halat ucunu gövdenin karşı kısmında bir yara bağlamak ve cırcırı çalıştırmakla gevşeltilmiş olur. Böylece, kırıcı yüzeylerin birbirlerine yaklaştırılıp uzaklaştırılmaları sağlanmış olur. Ayar işlemine başlamadan önce, üst gövde tespit cıvataları gevşetilmeli ve ayar bittikten sonra iyice sıkılmalıdır. Bu ayar, astar aşınmalarına ve belli sınırlar içerisinde boğaz açıklığını ayarlamak için yapılır.
Tahrik Düzeneği: Diğer konili kırıcılarda olduğu gibi, yatay bir eksendeki dönüş hareketini konik dişliler ve eksantrik kovan yoluyla düşey eksenli bir salgı hareketine çevirecek şekildedir. Kırıcı kasnağı ve motor kasnağı arasındaki redüksiyon yeterli olmaktadır.
Yağlama Düzeneği: Bu kırıcıda, ana milin üst ucu serbest olduğundan sadece orta küresel yatak ve daha alttaki hareketli yüzeylerin yağlanması söz konusudur. Buralarda iyi bir yağlama, kırıcı çalışması yönünden büyük önem taşır. Yatay tahrik milinden hareket alan yağ pompası veya ayrı bir pompadan yağ devri sağlanabilir.
Kırıcının Tanımlanması ve Kırmada Yeri: Bu tip kırıcılar, kırma zonu çıkış çapı ile tanımlanır. Yapı özellikleri yönünden orta kademe kırıcı olarak kullanıma elverişlidir.
Kırıcıya Giren ve Çıkan Malzeme Özellikleri: Çıkış açıklığından ince malzemeyi ayırarak, iri kısmını kırıcıya beslemekle tıkanmalar ve dolayısıyla kırmadaki aksamalar önlenebilir. Giren malzemede en büyük boyut öyle olmalıdır ki, parça boyutunun 1 veya 2 katı kadar bir mesafe koniler arasına girdikten sonra kavranabilmelidir. Kırıcı, ağzı dolu halde de çalıştırılabilir. Çıkan malzemede, çıkış açıklığının 1,5 ila 3 katı boyutunda parçalara rastlanabilir. Ortalaması 2,2 olarak kabul edilebilir. Çıkış açıklığından büyük parça oranı ise %15 ila %20 arasında değişir.
Kapasite: Kırıcı boyutu büyüdükçe, çıkış açıklığına karşı kapasite artışı hızı yükselir. Çıkış açıklığını büyütmekle de kapasite artar. Kırıcı ağırlığının her bir tonu başına düşen saatlik kapasite bir karşılaştırma unsuru olarak alınacak olursa, bu kırıcı Blake tipine göre 3, diğer konili kırıcılara göre 2 kat daha fazla kapasite verir. Başka bir deyişle, daha hafif bir kırıcı ile daha fazla malzeme kırmak mümkündür.
0 yorum:
Yorum Gönder